Theo một báo cáo của Bệnh viện Nhi TW, trong tuần có 5 trẻ
nhập viện vì đuối nước thì 1 trẻ được cứu sống còn 4 trẻ còn lại nguy kịch vì cấp
cứu sai cách.
Vậy mới thấy được vai trò của việc sơ cấp cứu đúng là rất
quan trọng!
Khi bị đuối nước,
phổi đầy nước, không khí không vào được, não sẽ thiếu oxy nghiêm trọng chỉ sau
3-5 phút. Nếu không lập tức khôi phục hô hấp và tuần hoàn, nạn nhân có thể
ngưng tim và tổn thương não không hồi phục.
Và cũng vì phổi đầy nước, tim ngưng đập là do thiếu oxy kéo
dài, chứ không phải do bệnh lý tim mạch.
Vì vậy, mục tiêu số
1 khi sơ cứu đuối nước không phải là “xốc nước ra”, mà là:
Thổi oxy vào phổi
Ép tim để đưa máu có oxy
lên não
Làm càng sớm nạn nhân càng có cơ hội sống sót nguyên vẹn!
ĐỪNG DỐC NGƯỢC - ĐỪNG XỐC
NƯỚC - ĐỪNG CHẬM TRỄ
Dốc ngược lên vai, treo chân, vỗ lưng, xốc nước… không giúp
được gì.
Trái lại, sẽ làm:
- Làm dị vật hoặc nước trào ngược sâu hơn
- Tăng nguy cơ trào ngược dịch dạ dày vào phổi
- Gây tụt huyết áp, ngưng thở, tử vong nhanh hơn
LÀM GÌ KHI THẤY
NGƯỜI ĐUỐI NƯỚC
Bước 1: Hô hoán thật to để
kêu gọi người hỗ trợ, tránh đơn độc xử lý.
Bước 2: Gọi 115 hoặc nhờ
người khác gọi cấp cứu ngay lập tức.
Bước 3: Đừng nhảy xuống nếu
không biết bơi giỏi hoặc không có thiết bị nổi (dễ trở thành nạn nhân thứ 2).
Bước 4: Ném vật nổi như
phao, can nhựa, cây dài… để nạn nhân bám vào.
Bước 5: Khi nạn nhân đã
lên bờ, nhanh chóng đặt nằm ngửa trên mặt phẳng, kiểm tra tình trạng và bắt đầu
sơ cứu.
SƠ CỨU NẠN NHÂN ĐUỐI
NƯỚC BẤT TỈNH
Nếu nạn nhân không tỉnh, không thở, không mạch:
PHẢI TIẾN HÀNH HỒI SỨC
TIM PHỔI (CPR)
LƯU Ý QUAN TRỌNG:
CPR cho người đuối nước KHÁC với CPR thông thường.
Với người ngưng tim do bệnh lý (như nhồi máu cơ tim), ta ưu
tiên ép tim trước như bài trước BOX Y Khoa có trình bày.
Nhưng với nạn nhân đuối nước, tim ngừng đập là do thiếu oxy
quá lâu, nên điều quan trọng nhất là phải đưa không khí vào phổi càng sớm càng
tốt.
Vì vậy, nếu chỉ có
1 người cấp cứu, hãy THỔI NGẠT TRƯỚC 5 HƠI, rồi bắt đầu ÉP TIM.
Các bước CPR cụ thể
như sau:
Chuẩn bị:
- Quỳ cạnh ngực nạn nhân, tháo bỏ áo khoác, thắt lưng.
- Lau sạch miệng, mũi, loại bỏ dị vật có thể thấy được.
Thổi ngạt:
- Ngửa đầu, nâng cằm, kẹp mũi, thổi 5 hơi ở lần đầu tiên và
sau đó là 2 hơi mỗi chu kỳ (~2 giây mỗi hơi).
- Đảm bảo lồng ngực nâng lên khi thổi tức là oxy đã vào phổi.
Ép tim:
- Xác định vị trí: đường nối hai núm vú.
- Đặt tay (2 tay với người lớn, 1 tay với trẻ nhỏ) lên vị
trí ép.
- Giữ tay thẳng, ép 30 lần liên tục, tốc độ 100- 120 lần/phút.
- Nhớ phải ép đủ sâu: Người lớn: ép sâu 5-6 cm; Trẻ 1-8 tuổi:
3-4 cm; Trẻ <1 tuổi: 1-2 cm
Lặp lại:
- 30 ép tim / 2 thổi ngạt.
- Tiếp tục cho đến khi nạn nhân có mạch, thở lại, hoặc nhân
viên y tế đến.
Nếu có 2 người thì có thể luân phiên 15 ép - 2 thổi, nhưng
nhớ: phải làm sạch miệng, mũi, đảm bảo đường thở thông thoáng, thổi mạnh - đủ -
kín để oxy có thể vào được phổi.
Tuyệt đối không lãng phí
thời gian để dốc ngược, lật nghiêng hay xốc nước.
Cơ hội sống nằm ở não và não cần oxy.
Minh CRISTIANO mong mọi người hiểu đúng để hành động đúng. Một
hành động đúng là đã có thể cứu được sinh mạng và tương lai của một đứa trẻ. Đừng
chỉ cố gắng cho tim bệnh nhân đập lại, hãy cố cứu sống và giữ được cả não để bệnh
nhân sinh hoạt được như một người bình thường!
